De Curator
Als een persoon niet handelingsbekwaam is of zijn of haar handelingsbekwaamheid verliest en dus niet (meer) zelfstandig rechtshandelingen kan verrichten, wordt een (familie)curator benoemd om de persoon, curandus genaamd, te vertegenwoordigen. Met een ondercuratelestelling worden persoon en vermogen beschermd.
Curatele is een maatregel die meer bescherming biedt dan bewindvoering en mentorschap.
De curator behartigt de belangen van de betrokkene op het gebied van financiën en bezittingen én op het gebied van persoonlijke verzorging, verpleging, behandeling, en begeleiding individueel. Een curator kan een familielid of naaste zijn of een professionele vertegenwoordiger.
Curatoren worden in alle gevallen benoemd door de kantonrechter en moeten verantwoording afleggen op het gebied van geld en bezittingen en de keuzes die worden gemaakt binnen de zorg, verpleging, behandeling en begeleiding. De kantonrechter controleert de curator.
De taken:
Hij / zij neemt samen met of voor iemand die dat zelf niet (meer) kan beslissingen, zowel op financieel als niet-financieel gebied. De curandus (degene die onder curatele gesteld is) is handelingsonbekwaam. De positie van de curator lijkt dan ook veel op die van ouders of voogd. Hij / zij is de wettelijk vertegenwoordiger van de curandus, treedt voor hem op en behartigt de financiële en andere belangen van de curandus.
Curatele betreft zowel de financiële als de niet-financiële belangen van de meerderjarige. De curator is daardoor zowel een soort bewindvoerder, al heeft hij meer bevoegdheden dan een bewindvoerder, als een soort mentor. Een deel van de wettelijke regeling van curatele is ook bij mentorschap van toepassing. De taak en bevoegdheden van de curator hebben betrekking op zorg en welzijn, maar ook op het geld en de goederen van de curandus.
Evenals bij mentorschap geldt dat de curator niet bevoegd is hoogst persoonlijke beslissingen voor de curandus te nemen. Curatele biedt ook een betere bescherming voor het vermogen van een meerderjarige dan een beschermingsbewind. Om die reden is curatele geschikt voor de bescherming en vertegenwoordiging van meerderjarigen die in staat zijn schulden te maken en hoewel ze dat niet mogen, koopovereenkomsten e.d. aangaan tot schade van zichzelf en die beslissingen nemen waarvan de ze consequenties niet overzien.
Verschil tussen curatele en bewindvoerderschap
In grote lijnen is mentorschap bedoeld voor persoonlijke beslissingen, zoals zorg en gezondheid. Bewindvoering voor financiële beslissingen. Binnen de zorg is er geen verschil tussen de bevoegdheden van een curator, een bewindvoerder en een mentor. Binnen de wetten Wgbo en Wet Bopz is geen verschil tussen wat de mentor en de curator mag en moet. De Wgbo (wet op de geneeskundige behandelovereenkomst) regelt de patiëntenrechten en de juridische relatie tussen een medisch hulpverlener en een patiënt of cliënt. De Wet Bopz (Bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen) regelt de gedwongen opname van personen met een geestelijke stoornis die gevaar voor zichzelf of anderen veroorzaken. Deze kan ook leiden tot gedwongen opname van ernstig demente bejaarden en van mensen met een verstandelijke beperking. Meer informatie over de verschillen tussen curatele, bewind en mentorschap
Wie kan curator zijn?
- Iedereen van 18 jaar en ouder in Nederland, die zelf niet onder bescherming staat of een strafblad heeft, niet in een schuldsanering zit of in staat van faillissement verkeert;
- Een rechtspersoon, zoals een stichting, vereniging, BV.